پلی آمید 6

پلی آمید (به انگلیسی: Polyamide) یک ابر مولکول با تکرار واحدهای مرتبط با زنجیره? آمید است. پلی آمید هم به صورت طبیعی و هم به صورت مصنوعی رخ می‌دهد.

مقدمه

نمونه‌هایی از پلی آمید طبیعی، پروتئین‌ها (پشم و ابریشم) هستند. پلی آمید مصنوعی می‌تواند از طریق پلیمریزاسیون مرحله رشد یا سنتز فاز جامد مواد مانند نایلون، آرامیدها و پلی سدیم (آسپارتات) ساخته شود. پلی آمید مصنوعی معمولاً در پارچه، بکار رفته در خودرو، فرش، موکت و لباس‌های ورزشی به علت دوام بالا و قدرت خود استفاده می‌شود. صنعت حمل و نقل مصرف‌کننده عمده پلی آمید می‌باشد.کاربرد آن در صنایع : ابزار پزشکی ،لوازم الکتریکی، بلبرینگ ها و... می باشد.

Polyamide چیست؟

دسته ای از پلیمرها هستند که در آن گروه های عاملی -CO-NH- در فواصل منظم در امتدا هم قرار گرفته اند و یک زنجیره کربنی را تشکیل می دهند . این پلیمر عموما با نام نایلون ( نوع آلیفاتیک ) شناخته شده و می توان آن را از طریق پلیمریزاسیون مستقیم آمینو اسیدها و یا واکنش یک دی آمین با یک اسید دوظرفیتی تولید کرد . (Polyamides (PAs می توانند آلیفاتیک ، نیمه آروماتیک و یا تمام آروماتیک باشند .

پلی آمید ها یا نایلون ها جزو  پلاستیک های مهندسی هستندکه به دو روش زیر تولید می شوند:?- پلیمریزاسیون تراکمی یک دی آمین و یک اسید دو عاملی?- بصورت پلیمریزاسیون آمینو اسیدهابه دلیل ساختار خطی پلی آمید ها فضاهای خالی که در سایر پلیمرهای راندم (مثل پلی اتیلن) هست، در این  پلیمرکمتر وجود دارد و همین عامل سبب می شود تا پلیمر ساختار منظمی داشته و زنجیرهای  پلیمری در فاصله نزدیکتری از هم قرار بگیرند. البته این پلیمرها در هنگام تزریق به طور میانگین بلوری هستند،­ ولی برای ساخت فیبر و فیلم می توان از روش کشش مکانیکی فضاهای خالی بین زنجیرها را کمتر کرد و درجه ی بلورینگی را بیشتر نمود.پلی آمید معمولا با یک عدد شناسایی می شوند.که بیانگر تعداد اتم های کربن در آمینو اسید های اولیه(نایلون ?)، و یا تعداد اتم های کربن در دی آمین و دی اسید(نایلون ???) است.

ساختار شیمیایی:

پلی آمید ها با توجه به مونومر سازنده ی آنها به دو دسته ی مهم تقسیم می شوند.?-پلی آمید های بر پایه دی آمین با فرمول ذیل:(-NH-(CH₂)_a-CO-)_nنام گذاری این پلیمر ها برحسب تعداد اتم کربن در ملکول اولیه می باشد. که از جمع(C+1)a  حاصل می شود. و a بیانگر تکرارگروه CH₂ می باشد.PA6 ; a=5                PA11 ; a=10                     PA12 ; a=11?-پلی آمین های بر پایه دی آمین و اسید دی کربن با فرمول ذیل:(NH-(CH₂)₆-NH-CO-(CH₂)_b-CO-)_nنام گذاری این پلیمر ها بر اساس تعداد اتم کربن در هریک از گروه است. b عدد دوم فرمول طبق (C+2)b بدستمی آید.PA6,6  ; b=4                         PA6,10 ;b=8                   PA6,12 ; b=10

کاربرد ها

نایلون ??? یا  PA 6,6:

این دسته از پلی‌آمید ها از هگزا متیل دی آمین و اسید آدیپیک سنتز می شوند. و به خاطرنقطه‌ی ذوب بالا، مقاومت حرارتی نسبت به نایلون ?، مقاومت سایشی، استحکام و پایداری بالایی که دارند. در ساخت انواع قطعات اتومبیل، کیسه هوا، پوشاک، الیاف فرش، ساخت سی دی، چرخ دنده ها بلبرینگ ها، عایق برق و… کاربرد دارند. جذب بالای آب و مقاومت شیمیایی پایین از معایب این گرید از پلی آمید به شمار می آید. تولید محصولات  پلی آمید ??? بصورت قالب ریزی تزریقی برای ساخت لوله، پروفیل ها، شیلنگ، خودکار مورد استفاده قرار می گیرند. برای افزایش سختی، مقاومت حرارتی وخزشی و… این پلی آمید می توان از الیاف شیشه استفاده کرد.

نایلون ? یا  PA 6

این پلی آمید نیمه کریستالی مقاومت کششی، انعطاف پذیری، ضد چروک، مقاومت سایشی و مقاومت شیمیایی در برابر اسیدها و بازها را داراست. رنگ پذیری خوب از ویژگی های بارز این پلیمر به حساب می آید. نایلون ? را می توان با استفاده از تثبیت کننده ها در طول پلیمریزاسیون اصلاح کرده و خواص شیمیایی و واکنش پذیری آن را تقویت نمود. نایلون ? پایداری هیدرولیکی خوب، هزینه ی ساخت و تولید کمتر و در تست های حرارتی عملکرد خیلی خوبی نسبت به نایلون ???  دارد. نایلون ? در صنعت هواپیما و خودروسازی، ساخت تور،کالاهای مصرفی وصنعتی،  طناب، لباس های کشی، ساخت رشته ی ابزار آلات موسیقی(تار، سه تارو ویولن)، صنایع الکترونیکی و برق مورد استفاده قرار می گیرند. فرایند ساخت و تولید نایلون ? خیلی سخت و پیچیده نیست. ولی شرکت ها و صنایع خاص آن را تحت استاندارد و لیسانس های خاصی به کیفیت مرغوب و خوبی از محصولات آن دست می یابند.