دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر (DEGEE)
دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر، با نامهای تجاری دیگری مانند اتیل دی گلایکول، 2-(2-اتوکسی اتوکسی) اتانول و کاربیتول نیز شناخته میشود، یک حلال آلی است که به دلیل خواص حلالی خوب، ویسکوزیته پایین و نقطه جوش بالا، کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد. فرمول شیمیایی آن C6H14O3 است.
روش ساخت دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر:
دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر معمولاً از طریق واکنش بین دی اتیلن گلایکول (DEG) و اتانول در حضور یک کاتالیزور اسیدی مانند اسید سولفوریک یا رزینهای تبادل یونی تولید میشود. این واکنش یک اتریفیکاسیون است که در آن یک گروه اتیل (C2H5) به یکی از گروههای هیدروکسیل (-OH) دی اتیلن گلایکول متصل میشود.
واکنش به صورت زیر است:
HO-CH2-CH2-O-CH2-CH2-OH + C2H5OH --[Catalyst]--> HO-CH2-CH2-O-CH2-CH2-O-C2H5 + H2O
(Diethylene Glycol) (Ethanol) (Diethylene Glycol Monoethyl Ether) (Water)
مراحل کلی تولید به شرح زیر است:
- مخلوط کردن واکنش دهندهها: دی اتیلن گلایکول و اتانول به نسبت مناسب با هم مخلوط میشوند.
- اضافه کردن کاتالیزور: کاتالیزور اسیدی به مخلوط اضافه میشود.
- گرم کردن و هم زدن: مخلوط تحت هم زدن مداوم تا دمای معینی (معمولاً در محدوده 80-120 درجه سانتیگراد) گرم میشود.
- حذف آب: آب تولید شده در طول واکنش برای افزایش سرعت و بازده واکنش حذف میشود. این کار معمولاً با استفاده از تقطیر آزئوتروپی انجام میشود.
- خنثی سازی و خالص سازی: پس از اتمام واکنش، کاتالیزور خنثی شده و محصول با استفاده از روشهایی مانند تقطیر خلاء خالص سازی میشود.
پارامترهای فیزیکی و شیمیایی دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر:
- شکل ظاهری: مایع شفاف و بیرنگ
- وزن مولکولی: 134.17 g/mol
- نقطه جوش: 202 درجه سانتیگراد
- نقطه ذوب: -76 درجه سانتیگراد
- دانسیته: 0.990 g/cm³ at 20 °C
- ویسکوزیته: 3.8 cP at 20 °C
- فشار بخار: 0.08 mmHg at 20 °C
- حلالیت: محلول در آب، الکلها، اترها و بسیاری از حلالهای آلی
- ضریب شکست: 1.427 در دمای 20 درجه سانتیگراد
- نقطه اشتعال: 96 درجه سانتیگراد (در ظرف سربسته)
- پایداری شیمیایی: پایدار در شرایط عادی. ممکن است با عوامل اکسید کننده قوی واکنش دهد.
کاربردهای پزشکی و صنعتی دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر:
- صنایع رنگ و پوشش: به عنوان حلال برای رنگها، لاکها، جوهرها و رزینها استفاده میشود و به بهبود خواص جریانپذیری، تراز شدن و خشک شدن پوششها کمک میکند.
- صنایع پاک کننده و شوینده: به عنوان حلال و کوپلینگ ایجنت در فرمولاسیونهای پاک کننده، شوینده و چربیزدا استفاده میشود.
- صنایع نساجی: به عنوان حلال و عامل تراز کننده در فرآیندهای رنگرزی و چاپ پارچه استفاده میشود.
- صنایع دارویی: به عنوان حلال و ماده حامل در برخی از داروها و فرمولاسیونهای دارویی استفاده میشود.
- ضد یخ: به عنوان جزئی از فرمولاسیونهای ضد یخ برای جلوگیری از یخ زدگی در سیستمهای خنک کننده استفاده میشود. (البته استفاده از آن در ضد یخ ها به دلیل سمیت کمتر گلیکول ها محدود شده است)
- سیالات هیدرولیک: به عنوان جزئی از سیالات هیدرولیک استفاده میشود.
- واسطه شیمیایی: به عنوان یک ماده اولیه در سنتز ترکیبات شیمیایی دیگر استفاده میشود.
- مرکب چاپ: به عنوان حلال در مرکب چاپ استفاده می شود و باعث بهبود کیفیت چاپ می شود.
- حلال آزمایشگاهی: به عنوان حلال در آزمایشگاه ها برای حل کردن مواد مختلف استفاده می شود.
کاربردهای پزشکی دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر (محدود و با احتیاط):
اگرچه DEGEE در برخی از فرمولاسیونهای دارویی به عنوان حلال استفاده میشود، اما به دلیل سمیت بالقوه، استفاده از آن در کاربردهای پزشکی محدود است و باید با احتیاط فراوان و تحت نظر متخصصان صورت گیرد. به طور کلی، حلالهای ایمنتر مانند پروپیلن گلایکول یا گلیسیرین برای کاربردهای پزشکی ترجیح داده میشوند.
قیمت و خرید دی اتیلن گلایکول مونو اتیل اتر:
قیمت دی اتیلن گلایکول مونو اتیل اتر بسته به عواملی مانند خلوص، مقدار سفارش، تولید کننده و شرایط بازار متفاوت است. برای اطلاع از قیمت دقیق و خرید این ماده شیمیایی، میتوانید با تامین کنندگان مواد شیمیایی صنعتی تماس بگیرید و از آنها استعلام قیمت نمایید. همچنین، برخی از فروشگاههای آنلاین مواد شیمیایی نیز این محصول را عرضه میکنند.
نکات مهم در هنگام خرید دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر:
- اطمینان از کیفیت و خلوص محصول: قبل از خرید، از کیفیت و خلوص محصول اطمینان حاصل کنید و گواهینامه آنالیز (COA) را از تامین کننده درخواست نمایید.
- رعایت نکات ایمنی: هنگام استفاده از این ماده شیمیایی، نکات ایمنی را رعایت کنید و از تجهیزات حفاظت فردی مناسب (مانند دستکش، عینک و ماسک) استفاده نمایید.
- ذخیره سازی مناسب: دی اتیلن گلایکول مونو اتیل اتر را در ظروف در بسته و در مکانی خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری کنید.
- توجه به شرایط نگهداری و حمل و نقل: شرایط نگهداری و حمل و نقل مواد شیمیایی بر کیفیت و پایداری آنها تاثیرگذار است. لذا در هنگام خرید به این موارد توجه کنید.
- خرید از تامین کنندگان معتبر: برای اطمینان از کیفیت و اصالت محصول، از تامین کنندگان معتبر خرید کنید.
ایمنی کار با دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر:
دی اتیلن گلایکول منو اتیل اتر می تواند تحریک کننده پوست و چشم باشد و در صورت بلعیدن یا استنشاق می تواند مضر باشد. هنگام کار با این ماده شیمیایی، باید از تجهیزات حفاظت فردی مناسب استفاده شود و از تماس با پوست و چشم اجتناب شود. در صورت تماس با پوست یا چشم، باید فورا با آب فراوان شسته شود. در صورت بلعیدن، فورا به پزشک مراجعه کنید.
توجه: اطلاعات ارائه شده در این پاسخ صرفاً جهت اطلاع رسانی است و نباید به عنوان مشاوره حرفه ای تلقی شود. قبل از استفاده از هر ماده شیمیایی، همواره برگه اطلاعات ایمنی (SDS) آن را مطالعه کنید و از رعایت نکات ایمنی اطمینان حاصل نمایید.