تعریف سدیم فلوراید
سدیم فلوراید یا فلوراید سدیم یک ترکیب معدنی است که خاصیت انحلال پذیری در آب را دارد و در ساخت داروها از آن به عنوان منبع فلوراید استفاده میشود.این ترکیب معدنی در آب های طبیعی یافت میشود. این ترکیب با اینکه خاصیت ضد باکتری دارد اما استفاده آن برای ضدعفونی کردن زخم بسیار نامناسب بوده و سمی است.
سدیم فلوراید (Sodium fluoride) یک ترکیب شیمیایی با فرمول NaF است که به شکل پودر، بلورهای سفید و بدون بو وجود دارد. این ترکیب از ترکیب سدیم (Na) و فلوراید (F) تشکیل شده است و به عنوان یک نمک فلورید شناخته میشود.
کاربردهای سدیم فلوراید
#### در آزمایشگاه:
1. **محلولهای بافر**: سدیم فلوراید به عنوان یک ماده بافر در برخی از واکنشهای شیمیایی استفاده میشود.
2. **تحلیل شیمیایی**: در تعیین غلظت فلورید در نمونهها به عنوان ردیاب یا استاندارد استفاده میشود.
3. **حفاظت از نمونهها**: به دلیل خاصیت ضدعفونیکنندگی، ممکن است در حفظ و نگهداری برخی از نمونههای زیستی به کار رود.
#### در صنعت:
1. **جمعآوری فلورید**: در فرآیندهای صنعتی، از سدیم فلوراید برای کنترل و تصفیه گازهای حاوی فلورید استفاده میشود.
2. **تولید خمیر دندان**: به عنوان یکی از ترکیبات اصلی در خمیر دندانها برای پیشگیری از پوسیدگی دندان استفاده میشود.
3. **ماده ضد زنگ**: در برخی از فرایندهای صنعتی، به عنوان مادهای برای جلوگیری از زنگزدگی و اکسیداسیون به کار میرود.
4. **ترکیبات شیمیایی دیگر**: در تولید سایر ترکیبات شیمیایی که فلوراید دارند، مانند نمکهای فلورید دیگر، استفاده میشود.
سدیم فلوراید باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد، زیرا در صورت مصرف زیاد میتواند سمی باشد و به سیستم عصبی و سایر ارگانها آسیب برساند.
سایر کاربرد فلوراید سدیم
-
استفاده از این ترکیب شیمیایی در دهان شویهها و به مقدار کم در خمیردندانها یافت میشود
-
فلوراید سدیم از پوسیدگی دندان ها در برابر اسید ها جلوگیری میکند
-
در تولید حشره کشها از سدیم فلوراید استفاده میشود
-
در تولید سم موش نیز کاربرد دارد
-
استفاده از سدیم فلوراید در برخی بیماری های کبدی
نکات ایمنی سدیم فلوراید
-
از خوردن، بوییدن و استنشاق گازهای این ترکیب خودداری نمایید، زیرا خوردن آن در دوزهای بالا برای سیستم گردش خون و قلب مضر است و تاثیر منفی میگذارد.
-
خوردن آن باعث مسمومیت میشود.
-
هنگام استفاده از سدیم فلوراید از عینک و دستکش مخصوص استفاده نمایید زیرا هنگام تماس باعث تحریک پوست و چشم میشود.
-
از تماس و مخلوط کردن با اسدها جدا خودداری نمایید زیرا باعث تولید گازهای سمی میشود.
ویژگی های سدیم فلوراید:
فرمول مولکولی
|
NaF
|
جرم مولی (g\\/mol)
|
41.988173
|
شکل ظاهری
|
White solid
|
بوی
|
odorless
|
چگالی (g\\/cm3)
|
2.558
|
دمای ذوب
|
۹۹۳ درجه سلسیوس (۱٬۸۱۹ درجه فارنهایت؛ ۱٬۲۶۶ کلوین)
|
دمای جوش
|
۱٬۷۰۴ درجه سلسیوس (۳٬۰۹۹ درجه فارنهایت؛ ۱٬۹۷۷ کلوین)
|
انحلالپذیری در آب (g\\/100mL)
|
4.0 (15°); 4.3 (25°); 5.0 (100°)
|
انحلالپذیری
|
soluble in هیدروفلوئوریک اسید - insoluble in الکل
|
فشار بخار
|
1 mmHg @ 1077 C°
|
ضریب شکست (nD)
|
1.336
|